આરબીઆઇ

શેરધારકો

રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (આરબીઆઇ) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલ નાણાકીય સાક્ષરતા પહેલ

મૂળભૂત નાણાકીય શિક્ષણ:

આરબીઆઇ એ મૂળભૂત નાણાકીય શિક્ષણ માટે નીચેની સામગ્રી નિર્ધારિત કરી છે:

નાણાકીય સાક્ષરતા માર્ગદર્શિકા, નાણાકીય ડાયરી અને આરબીઆઇ દ્વારા તૈયાર કરાયેલ 16 પોસ્ટરોનો સેટ

નાણાકીય પ્રણાલીમાં નવા સામેલ થયેલા લોકો માટે એનસીએફઇ દ્વારા તૈયાર કરાયેલ વિશેષ શિબિર પુસ્તિકા જે નાણાકીય સુખાકારીના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો જેમ કે બચત, ઉધાર, વ્યાજ અને ચક્રવૃદ્ધિની વિભાવના, નાણાંનું સમય મૂલ્ય, ફુગાવો, જોખમ અને પુરસ્કારો વચ્ચેનો સંબંધ વગેરેનો સમાવેશ કરે છે.

ક્ષેત્ર કેન્દ્રિત નાણાકીય શિક્ષણ:

આ સામગ્રી બેંકિંગ ક્ષેત્રના સંબંધિત વિષયોને આવરી લે છે જેમ કે એટીએમ, પેમેન્ટ સિસ્ટમ્સ જેમ કે એનઇએફટી, યુપીઆઈ, યુએસએસડી, સેચેટ પોર્ટલ વિશે જાગૃતિ, પોન્ઝી સ્કીમ્સથી દૂર રહેવું, કાલ્પનિક ઇમેઇલ્સ/કોલ્સ, કેવાયસી, ક્રેડિટ ડિસિપ્લિનનો ઉપયોગ, બિઝનેસ કોરોસ્પોન્ડન્ટ્સ વગેરે. ફાઇનાન્શ્યલ અવેરનેસ મેસેઝીસ (એફએએમઇ) પુસ્તિકા જેમાં સામાન્ય લોકો માટે 20 સંદેશાઓ અને નાણાકીય સાક્ષરતા સપ્તાહ માટે નાણાકીય સાક્ષરતા પરના પાંચ પોસ્ટર આરબીઆઇ ની વેબસાઈટના નાણાકીય શિક્ષણ વેબપેજ પર ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યા છે.

જનજાગૃતિ અભિયાન:

મહત્વપૂર્ણ પ્રેસ રિલીઝ, નિવેદનો, નિયમનકારી માર્ગદર્શિકા, ભાષણો, સ્પષ્ટતાઓ અને ઘટનાઓ આરબીઆઇ ના ટ્વિટર હેન્ડલ ‘@RBI’ પર ટ્વિટ કરવામાં આવે છે અને વીડિયો આરબીઆઇ ની YouTube લિંક પર રિલે કરવામાં આવે છે. એક અલગ ટ્વિટર હેન્ડલ ‘@RBI says‘ અને Facebook page ‘RBI Says’ બેંકના કાર્યોની વધુ જાગૃતિ અને સમજણ માટે સંદેશા અને રસની માહિતી પ્રકાશિત કરે છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા સોશિયલ મીડિયા પર મર્યાદિત દ્વિ-માર્ગી સંચાર અને જોડાણની કલ્પના કરે છે અને તેની સોશિયલ મીડિયા હાજરી પર નજર રાખે છે.
વર્ષોથી, આરબીઆઇ આઉટરીચ પ્રોગ્રામ્સ, નાણાકીય સાક્ષરતા પહેલ, માસ મીડિયામાં જગ્યા અને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ વગેરે દ્વારા સતત સામાન્ય માણસ સુધી પહોંચે છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક પણ જનતાના સભ્યોને સુવિધાઓ અને સેવાઓ વિશે માહિતી આપીને સશક્ત બનાવે છે. ‘જાહેર જાગૃતિ ઝુંબેશ’ દ્વારા બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ પાસેથી અપેક્ષા રાખો જેનો ઉદ્દેશ્ય જનતાના સભ્યોને બેંકિંગ સંબંધિત બાબતોમાં તેમના અધિકારો અને જવાબદારીઓ વિશે શિક્ષિત કરવાનો છે. ઝુંબેશ અખબાર,ટીવી, રેડિયો, સિનેમા, ડિજિટલ ચેનલો, એસએમએસ અને હોર્ડિંગ્સમાં ‘આરબીઆઇ કહેતા હૈ’ ટેગલાઇન હેઠળ નિયમિતપણે કરવામાં આવે છે.
વીડિયો સ્પોટ માટે, હાલમાં, કેટલાક ક્રિકેટરો અને બેડમિન્ટન ખેલાડીઓ કે જેઓ રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના કર્મચારી છે અને વિવિધ આઈપીએલ/પીબીએલ ટીમોનો પણ એક ભાગ છે તેમને જોડવામાં આવ્યા છે. આ વીડિયો સ્પોટ્સની વાર્તાઓ ઘણા સ્તરે કામ કરે છે. મુખ્ય સંદેશ ઉપરાંત, સ્ટોરી લાઇન પ્રેક્ષકો સાથે તાત્કાલિક ભાવનાત્મક જોડાણ પણ બનાવે છે અને વાર્તાલાપની સ્ક્રિપ્ટ બેંક ખાતાની જેમ જેવા સૂકા વિષયમાં પણ માનવ રુચિને જીવંત રાખવામાં પણ મદદ કરે છે.
ભારતીય રિઝર્વ બેંકનું જનજાગૃતિ અભિયાન 2017 માં શરૂ થયું અને 2018 માં વરાળ ભેગી થઈ. ઈન્ડિયન પ્રીમિયર લીગ (આઈપીએલ), 2018 ફિફા વર્લ્ડ કપ, એશિયન ગેમ્સ, કૌન બનેગા જેવી લોકપ્રિય ઈવેન્ટ્સમાં બેઝિક સેવિંગ્સ બેંક ડિપોઝિટ એકાઉન્ટ ( બીસીબીડીએ), સેફ ડિજિટલ બેંકિંગ, સીમિત જવાબદારી અને સિનિયર સિટિઝન્સ માટે બેંકિંગની સરળતા પર જાહેરાતો બહાર પાડવામાં આવી હતી. કરોડપતિ ( કેબીસી), પ્રો કબડ્ડી લીગ, પ્રો બેડમિન્ટન લીગ અને ભારત-ન્યૂઝીલેન્ડ વન-ડે ઈન્ટરનેશનલ.
બીસીબીડીએ પરની એક ફિલ્મ સમજાવે છે કે કેવી રીતે આ એકાઉન્ટ ખોલવાથી લઘુત્તમ બેલેન્સની જરૂરિયાત દૂર થાય છે. સેફ ડિજિટલ બેન્કિંગ પરની એક ફિલ્મ ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શન કરતી વખતે કાર્ડ અને પિન ની વિગતો શેર કરવા વિશે લોકોને ચેતવણી આપે છે. લિમિટેડ લાયબિલિટી પરની બીજી ફિલ્મ કાર્ડ ફ્રોડની ઘટનામાં ઉપલબ્ધ આશ્રયને સમજાવે છે. ‘વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે બેંકિંગની સરળતા’ પરની ફિલ્મ વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે ઉપલબ્ધ ડોરસ્ટેપ બેંકિંગ જેવી સુવિધાઓ સમજાવે છે. આ ફિલ્મો, ક્રિકેટરો અને બેડમિન્ટન ખેલાડીઓનો ઉપયોગ કરીને, જેઓ ભારતીય રિઝર્વ બેંકના કર્મચારી છે, મીડિયા જાહેરાતોમાં વ્યાપકપણે પ્રસારિત કરવામાં આવી હતી.
જનજાગૃતિ ઝુંબેશની એક વિશિષ્ટ વિશેષતા એ મિસ્ડ કોલ એલિમેન્ટ છે: 14440 નંબર પર મિસ્ડ કોલ આપવા પર, કૉલર પ્રી-રેકોર્ડેડ ઇન્ટરેક્ટિવ વૉઇસ રિસ્પોન્સ સિસ્ટમ (આઇવીઆરએસ ) દ્વારા માહિતી મેળવશે, જે ખોટી વાતચીત અથવા વધુ પડતા સંચારને ટાળશે. કોલ સેન્ટર અભિગમ. બિન-હિન્દી ભાષી પ્રદેશોમાં, મોબાઇલ ફોન સબ્સ્ક્રાઇબર્સ અંગ્રેજી અને પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં સંદેશા પ્રાપ્ત કરે છે, જેથી સામાન્ય વ્યક્તિ સાથેનો સંપર્ક તાત્કાલિક અને તમામને આવરી લે.

Screen Reader Access

Accessibility Options

Promoted By:

Promoted By:

શેરધારકો