જો તમે એનએસઈએલ (નેશનલ સ્પોટ એક્સચેન્જ લિમિટેડ) દ્વારા ઈ-ગોલ્ડમાં રોકાણ કર્યું હોય, તો તે યુનિટ્સ સોનાના સિક્કા અથવા બાર જેવા ભૌતિક સોનામાં રૂપાંતરિત કરવાની અને તેની ડિલિવરી લેવાની પ્રક્રિયા છે. ડીમેટ સ્વરૂપમાં રાખવામાં આવેલા ઈ-ગોલ્ડ યુનિટ્સને એનએસઈએલ  ના નિયુક્ત લાભાર્થીના ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરવાની જરૂર છે. લાભાર્થીએકાઉન્ટ એ વ્યક્તિ (સિંગલ અથવા સંયુક્ત હોલ્ડિંગ)ના નામનું ડીમેટએકાઉન્ટ છે. તે બેંક ખાતા જેવું જ છે. આ ખાતાનો ઉપયોગ ખાતાધારક દ્વારા ડીમેટ એકમોમાં ઈલેક્ટ્રોનિક સ્વરૂપમાં રાખવા અને વ્યવહાર કરવા માટે કરવાનો છે.

ઇ-ગોલ્ડને ભૌતિકમાં રૂપાંતરિત કરવા માટે અહીં કેટલાક પગલાં સામેલ છે:

ડીઆઈએસ અને એસઆરએફ સબમિટ કરો

તમારે પહેલા ઈ-ગોલ્ડ યુનિટ્સ ડિપોઝિટરી પાર્ટિસિપન્ટ (ડીપી) ને સોંપવાની જરૂર છે.  સમર્પણ વિનંતી ફોર્મ (એસઆરએફ ) સાથે ડીપી ને ડિલિવરી સૂચના સ્લિપ સબમિટ કરવી પડશે 

ડીપી  ડીઆઈએસ પર આધારિત એનએસઈએલ ને ઈ-ગોલ્ડ યુનિટ્સ સોંપશે. ડિપોઝિટરી સહભાગી પછી ટ્રાન્સફર રિક્વેસ્ટ ફોર્મ (ટીઆરએફ ) પર રોકાણકારની સહી પ્રમાણિત કરે છે અને તેને ડીઆઈએસ સ્વીકૃતિ સાથે રોકાણકારને સોંપે છે. ડિલિવરી સૂચના સ્લિપની સ્વીકૃતિ લેવાનું યાદ રાખો. પછી રોકાણકાર ડીઆઈએસ અને એસઆરએફ ને એનએસઈએલ  ને સબમિટ કરે છે અને તેની પસંદગીના કેન્દ્રનો ઉલ્લેખ કરે છે જ્યાંથી તે ડિલિવરી લેવા માગે છે.

ચાર્જ ચૂકવવાના રહેશે

ડીઆઈએસ અને એસઆરએફ ની નકલ પ્રાપ્ત થવા પર, એનએસઈએલ સિક્કા/બાર, ડિલિવરી ચાર્જ, વીએટી (મૂલ્યવર્ધિત કર) અને અન્ય લેણાં (જો કોઈ હોય તો) ના નિર્માણ અને પેકેજિંગ ચાર્જીસની ગણતરી કરશે.

એક્સચેન્જ સરેન્ડર રિક્વેસ્ટ ફોર્મમાં આપેલા ઈમેઈલ ID દ્વારા સંબંધિત ક્લાયન્ટની કુલ રકમની જાણ કરશે. રોકાણકારે “નેશનલ સ્પોટ એક્સચેન્જ લિમિટેડ” ની તરફેણ કરતી જરૂરી રકમનો ચેક વૉલ્ટમાં જમા કરાવવાની જરૂર રહેશે. જો ઉપરોક્ત ખાતા પર ચૂકવવાપાત્ર રકમ રૂ.  50,000, કરતાં વધુ હશે. ડિમાન્ડ ડ્રાફ્ટ દ્વારા ચૂકવણી સ્વીકાર્ય રહેશે.

ન્યૂનતમ જથ્થાના ઇ-ગોલ્ડ યુનિટ્સ 1ગ્રામ સોનાના સિક્કામાં અને 8ગ્રામ, 10ગ્રામ, 100ગ્રામ અને 1કિગ્રા અથવા આ ગુણાંકના સંયોજનમાં રૂપાંતરિત કરી શકાય છે. ઈ-ગોલ્ડનું 1 યુનિટ 1 ગ્રામ સોનાની સમકક્ષ છે. સામાન્ય લાગુ પડતા શુલ્ક રૂ. 8 ગ્રામ અને 10 ગ્રામ માટે 200, રૂ. 100 ગ્રામ માટે 100, અને જો વજન 1 કિલો સોનાના રૂપાંતરણ સુધી જાય તો કોઈ શુલ્ક નથી.

જ્યારે તમે ડીમેટ એકમોના શરણાગતિ સામે ભૌતિક ડિલિવરી પસંદ કરો છો, ત્યારે તમારે વર્તમાન દર મુજબ વેટ ચૂકવવો પડશે. જો કે, ઈ-ગોલ્ડ યુનિટની ખરીદી અને વેચાણ અને ડીમેટ ફોર્મમાં ડિલિવરી લેવા/આપવા માટે, તમારે કોઈપણ વેટ, ઓક્ટ્રોય અથવા અન્ય કર ચૂકવવાની જરૂર રહેશે નહીં.

ભૌતિક સોનું તિજોરીમાં સંગ્રહિત છે

એનએસઈએલ દ્વારા સમકક્ષ ભૌતિક સોનું 995 ની શુદ્ધતા ધરાવતી નિયુક્ત વૉલ્ટમાં રાખવામાં આવે છે અને તેનો સંપૂર્ણ વીમો લેવામાં આવે છે. ભૌતિક સોનાની ડિલિવરી ચોક્કસ સંપ્રદાયોમાં અને ચોક્કસ સ્થાનો પર જ આપવામાં આવશે, જ્યાં એનએસઈએલ એ વૉલ્ટિંગ અને ડિલિવરીની વ્યવસ્થા કરી છે. ભૌતિક સોનાની ડિલિવરી અમદાવાદ, મુંબઈ, દિલ્હી, કોલકાતા, ઈન્દોર, કાનપુર, જયપુર, હૈદરાબાદ, કોચીન, બેંગ્લોર અને ચેન્નાઈ ખાતે કરવામાં આવશે. રોકાણકારે ઉપરોક્ત કેન્દ્રોમાંથી ડિલિવરી સૂચના સ્લિપમાં કેન્દ્રની તેમની પસંદગી વિશે NSELને જાણ કરવી પડશે.

રોકાણકાર સાત દિવસ પછી અને વિનંતી સબમિટ કર્યાની તારીખથી 15 દિવસની અંદર નિયુક્ત તિજોરીમાંથી કોમોડિટી ઉપાડી શકે છે. 15 દિવસની અંદર ડિલિવરી ન ઉપાડવાના કિસ્સામાં, ધારક આખા મહિના માટે સ્ટોરેજ ચાર્જ ચૂકવવા માટે જવાબદાર રહેશે. તમારે ઓળખના પુરાવા સાથે ડીઆઈએસ સ્વીકૃતિ અને અસલ એસઆરએફ સાથે રાખવું જોઈએ.

ઈ-ગોલ્ડની ભૌતિક ડિલિવરી માટેની પ્રક્રિયા:

• સમર્પણ વિનંતી ફોર્મ સાથે ડીપીને ડિલિવરી સૂચના સ્લિપ સબમિટ કરો
• ડીપી ડીઆઈએસ ના આધારે એનએસઈએલ ખાતામાં ઈ-ગોલ્ડ યુનિટ ટ્રાન્સફર કરે છે
• પછી ડીપી ટ્રાન્સફર રિક્વેસ્ટ ફોર્મ (ટીઆરએફ ) પર રોકાણકારની સહી પ્રમાણિત કરે છે અને તેને ડીઆઈએસ ની સ્વીકૃતિ સાથે રોકાણકારને સોંપે છે.
• રોકાણકાર પછી ડીઆઈએસ અને એસઆરએફ ને એનએસઈએલ ને સબમિટ કરે છે અને તે કેન્દ્રનો ઉલ્લેખ કરે છે જ્યાંથી તે ડિલિવરી લેવા માગે છે.
• એનએસઈએલ મેકિંગ અને પેકેજિંગ ચાર્જ, ડિલિવરી ચાર્જ, વીએટીઅને અન્ય લેણાં સંબંધિત ચાર્જની ગણતરી કરે છે
• એનએસઈએલ એસઆરએફ માં આપવામાં આવેલ ઈમેલ આઈડી દ્વારા રોકાણકારની કુલ રકમની માહિતી આપે છે
• પછી રોકાણકારે “નેશનલ સ્પોટ એક્સચેન્જ લિમિટેડ” ની તરફેણમાં ડીડી /ચેક દ્વારા આવી ચૂકવણી કરવી જરૂરી છે.

સોનું ખરીદવાના અમારા કારણો મોટે ભાગે ભાવનાત્મક, ધાર્મિક અથવા પરંપરાગત જરૂરિયાતો છે. અમે ઘણીવાર એ હકીકતને અવગણીએ છીએ કે સોનું એ બિન-આવક પેદા કરતી સંપત્તિ છે. વૈશ્વિક આર્થિક મંદીને કારણે છેલ્લા ઘણા વર્ષોમાં વિશ્વભરના લોકો રોકાણ તરીકે સોનામાં લાગી ગયા છે. આ બદલામાં સોનાના સીએજીઆર (વૃદ્ધિ વાર્ષિક વૃદ્ધિ દર)ના આંકડામાં સુધારો થયો છે.

જે લોકો તેમની સંપત્તિનો હિસ્સો સોનામાં રાખવા માંગે છે, તેઓએ ખાતરી કરવી જોઈએ કે તેમની ફાળવણી પોર્ટફોલિયોના 10% કરતા વધુ ન હોય. સોનામાં રોકાણ કરવાની કેટલીક રીતો અહીં છે.

સોનાના આભૂષણો, બાર અને સિક્કા

આ સૌથી સામાન્ય સ્વરૂપ છે જેમાં ભારતમાં સોનું ખરીદવામાં આવે છે. આ ફોર્મનો ફાયદો એ છે કે જ્યારે તમે તેની માલિકીનો આનંદ માણો છો, ત્યારે તે મૂલ્યમાં વધતું રહે છે. જો તમે સિક્કા અને બાર ખરીદો છો, તો તમે તેને બેંકોમાંથી ટેમ્પર-પ્રૂફ કવરમાં મેળવી શકો છો જેથી શુદ્ધતા સુનિશ્ચિત થાય. જો કે ગેરફાયદા એ છે કે જો તેની જ્વેલરી હોય તો તમે ખૂબ ઊંચા મેકિંગ ચાર્જ ચૂકવો છો.

જો તમારું સોનું હોલમાર્ક પ્રમાણિત ન હોય તો સોનાની શુદ્ધતા વધુ એક ગેરલાભ બની જાય છે. હોલમાર્ક સર્ટિફિકેશન મેળવવું એ તમારી ખરીદીમાં ઉમેરાયેલ અન્ય ખર્ચ છે. તમારી જ્વેલરીને રોકડમાં રૂપાંતરિત કરવાનો બીજો ગેરલાભ એ સોનાની ગુણવત્તા વિશે બિનજરૂરી સોદાબાજી અને શંકા તરફ દોરી જાય છે કારણ કે કોઈ તેને એવી જગ્યાએ વેચવાનો પ્રયાસ કરે છે જ્યાંથી તમે તેને ખરીદ્યો ન હતો. ભૌતિક સોના સાથે તમારે સંગ્રહ ખર્ચ કરવો પડશે. છેલ્લું પરંતુ ઓછામાં ઓછું નહીં, સોનાનું આ સ્વરૂપ સંપત્તિ કર આકર્ષે છે!

ગોલ્ડ ઈટીએફ

ગોલ્ડ એક્સચેન્જ ટ્રેડેડ ફંડ્સ (ઈટીએફ ) રિટેલ રોકાણકારોમાં રોકાણના અત્યંત લોકપ્રિય માર્ગ તરીકે ઉભરી આવ્યા છે. ગોલ્ડ ઈટીએફ યુનિટ 1 ગ્રામ સોનાની સમકક્ષ છે. તેઓ ડીમેટ ફોર્મમાં ઈલેક્ટ્રોનિક રીતે રાખવામાં આવે છે અને એક્સચેન્જો પર ટ્રેડ થાય છે. તેઓ રોકાણકારોને સુરક્ષા, સગવડતા, તરલતા અને સોનાની શુદ્ધતાના લાભો આપે છે. આ ભંડોળ 99.5% શુદ્ધતામાં પ્રમાણભૂત ગોલ્ડ બુલિયનના સમકક્ષ જથ્થાને રાખવા માટે જરૂરી છે. ગોલ્ડ ઈટીએફ માં રોકાણ કરવા માટે તમારે બ્રોકિંગ એકાઉન્ટ અને ડીમેટ એકાઉન્ટની જરૂર પડશે.

ગોલ્ડ ઈટીએફ રોકાણકારોને સમયાંતરે ઓછી માત્રામાં સોનું ખરીદવાની તક પૂરી પાડે છે. તેમની સાથે, ઝીરો સ્ટોરેજ કોસ્ટનો ફાયદો છે, ચોરીનું કોઈ જોખમ નથી, જો એક વર્ષથી વધુ સમય માટે રાખવામાં આવે તો ટેક્સ ફ્રી કેપિટલ ગેઈનનો ફાયદો છે, જે ભૌતિક સોનાના કિસ્સામાં ત્રણ વર્ષનો છે, કોઈ વેલ્થ ટેક્સ નથી અને કોઈ વેટ (મૂલ્યવર્ધિત કર) નથી. હાલમાં 14 જુદા જુદા ફંડ હાઉસમાં 25 જેટલી વિવિધ ગોલ્ડ ઈટીએફ સ્કીમ્સ છે.

ગોલ્ડ ફંડ ઓફ ફંડ

કેટલાક ફંડ હાઉસે ફંડ્સનું ગોલ્ડ ફંડ લોન્ચ કર્યું છે, જે ગોલ્ડ ઈટીએફ માં રોકાણ કરે છે જેથી તમારી પાસે ડીમેટ એકાઉન્ટ હોવું જરૂરી નથી. રોકાણનો આ વિકલ્પ તમને આપેલ સમયગાળા માટે સોનામાં રોકાણ જેવી SIP (વ્યવસ્થિત રોકાણ યોજના) કરવાની સગવડ આપે છે. જો કે આ ખર્ચ પર આવે છે. જો રોકાણ એક વર્ષમાં રિડીમ કરવામાં આવે તો ફંડ-ઓફ-ફંડ સામાન્ય રીતે 1%-2% એક્ઝિટ લોડ ચાર્જ કરે છે. અને, 1.5% નો વધારાનો ખર્ચ ગુણોત્તર છે.

ઇ-ગોલ્ડ

નેશનલ સ્પોટ એક્સચેન્જ લિમિટેડ (એનએસઈએલ ) દ્વારા ઓફર કરાયેલ, એનએસઈએલ સાથે અધિકૃત સહભાગી સાથે ટ્રેડિંગ એકાઉન્ટ સેટ કરીને ઈ-ગોલ્ડ ખરીદી શકાય છે. ઈ-ગોલ્ડનું દરેક યુનિટ એક ગ્રામ ભૌતિક સોનાની સમકક્ષ છે અને ડીમેટ ખાતામાં રાખવામાં આવે છે. ગોલ્ડ ઈટીએફ ની જેમ, ઇ-ગોલ્ડ યુનિટને કસ્ટોડિયન પાસે રાખવામાં આવેલા સોનાના સમકક્ષ જથ્થા દ્વારા સંપૂર્ણ સમર્થન આપવામાં આવે છે. આ એકમોનું એક્સચેન્જ પર કામકાજના દિવસોમાં સવારે 10 થી 11.30 વાગ્યા સુધી વેપાર થાય છે.

ઈ-ગોલ્ડમાં રોકાણ કરવા માટે, રોકાણકારોએ નવું ડીમેટએકાઉન્ટ ખોલવું જરૂરી છે, જે ઈક્વિટીમાં ટ્રાન્ઝેક્શન માટે ઉપયોગમાં લેવાતા ખાતા કરતા અલગ છે. આમાં એકાઉન્ટ ઓપનિંગ ચાર્જ સામેલ હશે. લાંબા ગાળાના કેપિટલ ગેઈન ટેક્સનો લાભ ઈ-ગોલ્ડમાં માત્ર ત્રણ વર્ષ પછી જ મળે છે, ગોલ્ડ ઈટીએફ અને ગોલ્ડ FoFથી વિપરીત, જ્યાં તે એક વર્ષ પછી મળે છે. ઉપરાંત, ભૌતિક સોનાની જેમ, રોકાણકારો સંપત્તિ કર ચૂકવવા માટે જવાબદાર છે.

સોનાના વાયદા

એમસીએક્સ (મલ્ટિ કોમોડિટી એક્સચેન્જ ઓફ ઈન્ડિયા) અને એનસીડીઇએક્સ (નેશનલ કોમોડિટી એન્ડ ડેરિવેટિવ્ઝ એક્સચેન્જ લિમિટેડ) જેવા કોમોડિટી એક્સચેન્જ રોકાણકારોને ફ્યુચર્સ કોન્ટ્રાક્ટ દ્વારા સોનામાં ટ્રેડિંગ પોઝિશન લેવાની મંજૂરી આપે છે. ગોલ્ડ ફ્યુચર્સ કોન્ટ્રાક્ટ એ ભવિષ્યમાં નિર્દિષ્ટ તારીખે આજે નિર્ધારિત કિંમતે ચોક્કસ ચોક્કસ માત્રામાં સોનાની ખરીદી (અથવા વેચાણ) માટેનો કરાર છે. જ્યારે તમે સોનાના વાયદા ખરીદો છો, ત્યારે તમે ધારો છો કે મેચ્યોરિટી સમયે સોનાની કિંમત વધારે હશે.

જો તમને લાગે કે ભવિષ્યમાં સોનાની કિંમત ઘટશે તો વૈકલ્પિક રીતે તમે ટૂંકી પોઝિશન લઈ શકો છો અને પૈસા કમાઈ શકો છો. ફ્યુચર્સ ટ્રેડિંગ હેઠળ, જોખમો વધારે છે અને, જો તમારી ગણતરીઓ થોડી પણ અવ્યવસ્થિત હોય, તો તે તમારા પોર્ટફોલિયોમાં મોટા નુકસાન તરફ દોરી શકે છે.

જો તમે ગોલ્ડ ફ્યુચર્સમાં રોકાણ કરો છો, તો તમારે કોન્ટ્રાક્ટની પાકતી મુદત પહેલા તમારી સ્થિતિને સરભર કરવી પડશે અથવા તમે ભૌતિક સોનાની ડિલિવરી લેશો. કોમોડિટી એક્સચેન્જો ઘણા નાના-કદના કોન્ટ્રાક્ટ ઓફર કરે છે. ખરીદદારે મેકિંગ ચાર્જિસ અને અન્ય વૈધાનિક વસૂલાત ચૂકવવાની રહેશે. આ રાષ્ટ્રીય એક્સચેન્જો હોવાથી, તમે મુંબઈ, અમદાવાદ, દિલ્હી, હૈદરાબાદ, બેંગ્લોર, ચેન્નાઈ અને કોલકાતા સહિતના મોટા શહેરોમાં ભૌતિક સોનાની ડિલિવરી લઈ શકો છો.

સોનાની વર્તમાન ઊંચી કિંમત તેની વધતી માંગ દર્શાવે છે. જો ભાવ આ રીતે વધતા રહેશે તો સોનામાં રોકાણ ચોક્કસપણે નજીકના ભવિષ્યમાં સુંદર વળતર આપશે. જોકે, આ વિકલ્પ એવા લોકો માટે જ કામ કરશે જેમની પાસે સોનામાં રોકાણ કરવા માટે પૂરતા પૈસા અને સમય છે. જો તમે ટૂંક સમયમાં નિવૃત્ત થઈ રહ્યા હોવ તો સોનામાં રોકાણ તમારા માટે શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ ન હોઈ શકે. અહીં તેના માટેના કેટલાક કારણો છે.

નિયમિત આવક નથી

તમારા કામકાજના દિવસો તમને નિયમિત આવક પ્રદાન કરે છે જેનો તમે તમારા પરિવારને ચલાવવા માટે ઉપયોગ કર્યો હતો. એકવાર તમે નિવૃત્ત થશો ત્યારે આવકનો તે સ્ત્રોત બંધ થઈ જશે. તમે નિયમિત આવક મેળવતા રહો તેની ખાતરી કરવા માટે, તમારે યોગ્ય ઉત્પાદનોમાં રોકાણ કરવાની જરૂર છે. જો તમે સોનામાં રોકાણ કરો છો, તો એવી શક્યતા છે કે રોકાણ કરેલ ફંડ બ્લોક થઈ જશે કારણ કે સોનું તમને સતત આવક ન આપી શકે. તે એક-વખતના રોકાણ અને લાભનો વિકલ્પ છે જેની તમને તમારી નિવૃત્તિ દરમિયાન અથવા પછી જરૂર પડતી નથી. તમારા પરિવારના નિયમિત ખર્ચાઓ જાળવવા માટે, તમારે એવા સાધનોમાં રોકાણ કરવું જોઈએ જે તમને ડિવિડન્ડ અથવા વ્યાજ દ્વારા નિયમિત આવક પ્રદાન કરશે. છેલ્લા એક દાયકાથી સોનાના ભાવમાં વધારો થઈ રહ્યો છે પરંતુ તે ક્યાં ટોચ પર પહોંચશે તેની કોઈને ખબર નથી. જેમણે સોનાના ભાવ વધવા માંડ્યા ત્યારે જ પકડ્યા તેઓ પાછળથી પ્રવેશેલા લોકો કરતાં વધુ ફાયદાકારક રહેશે.

તમારે વૃદ્ધિની જરૂર છે

જો તમે તમારી નિવૃત્તિ પહેલાં રોકાણ કરો છો, તો તમારે એ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે તમે નિવૃત્ત થાઓ ત્યાં સુધીમાં તે રોકાણો તમને સારું વળતર આપશે. સોનાની કિંમત ભલે થોડા સમયથી વધી રહી હોય પરંતુ ઈતિહાસ દર્શાવે છે કે જ્યારે કિંમતની વાત આવે છે ત્યારે સોનું હંમેશા સ્થિર રહેતું નથી. તમારે કેટલાક સાધનોમાં તમારું રોકાણ સુરક્ષિત રાખવું જોઈએ જે સતત વૃદ્ધિ દર્શાવે છે. જો કે, રોકાણના વિકલ્પ તરીકે સોનાને સંપૂર્ણપણે નકારી કાઢશો નહીં. તમારા રોકાણમાં વિવિધતા લાવો અને સોનામાં અમુક ભંડોળ ફાળવો. અસેટ ફાળવણી તમને અન્ય સાધન વડે નુકસાન પુનઃપ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે જ્યારે એક નિષ્ફળ જાય છે.

સોનું જે તમે પહેલાથી જ ધરાવો છો

દરેક ભારતીય પરિવાર પાસે અમુક રકમના સોનાના દાગીના છે. જો તમે પણ સોનાના દાગીના ધરાવો છો, તો તેની કિંમત શોધવાનો સમય આવી ગયો છે. તમારી માલિકીનું સોનું એ પહેલેથી જ કરેલું રોકાણ છે. જો તમારી પાસે પહેલેથી જ પૂરતું છે, તો તમારે ફરીથી સોનામાં રોકાણ કરવાનું ટાળવું જોઈએ

આ મુશ્કેલીભર્યા સમયમાં જ્યારે શેરથી લઈને બોન્ડ્સ સુધીના દરેક સંભવિત રોકાણ સાધનો પણ સામાન્ય દરે વળતર આપવા માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે ત્યારે સોનાએ તેના અત્યાર સુધીના શ્રેષ્ઠ રોકાણ વિકલ્પનો મહિમા જાળવી રાખ્યો છે. અન્ય તમામ રોકાણ વિકલ્પો ઊંડા તણાવમાં હોવાથી, સોનું નવા રોકાણકારોને આકર્ષી રહ્યું છે, જે ભાવને નવી ઊંચાઈએ ધકેલી રહ્યું છે. જો કે, અશુદ્ધતા અને પુનઃવેચાણ મૂલ્યની સમસ્યાઓને કારણે જ્વેલરી જેવા ભૌતિક સ્વરૂપમાં સોનું ખરીદવું એ એક મોટી સમસ્યા છે. હવે તમે તમારા ડીમેટ એકાઉન્ટનો ઉપયોગ અશુદ્ધિ, સુરક્ષાની ચિંતા કર્યા વિના સોનામાં રોકાણ કરવા માટે કરી શકો છો.

1. ગોલ્ડ ઈટીએફ

ગોલ્ડ એક્સચેન્જ-ટ્રેડેડ ફંડ (ઈટીએફ ) એ એવા રોકાણકારો માટે શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે કે જેઓ સોનામાં રોકાણ કરવા માગે છે પરંતુ તેને સંગ્રહિત કર્યા વિના. આની મદદથી તમે સોનાના યુનિટમાં રોકાણ કરી શકો છો. ગોલ્ડ ઇટીએફ ખરીદવા અને વેચવાનું શરૂ કરવા માટે તમારે ફક્ત ડીમેટ એકાઉન્ટની જરૂર છે. પ્રક્રિયા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ તરીકે કામ કરે છે અને તમે સોનાની ગુણવત્તા વિશે ખાતરી આપી શકો છો. તમારું સોનું સુરક્ષિત રહે છે અને તમારે તેને વેચવા માટે બજારમાં જવાની જરૂર નથી. ગોલ્ડ ઈટીએફ તમને કર લાભો પણ આપે છે. સૌથી સારી વાત એ છે કે આ માટે તમારે વધારે પૈસાની જરૂર નથી.

2. ઇ-ગોલ્ડ

ઇલેક્ટ્રોનિક ગોલ્ડ અથવા ઇ-ગોલ્ડમાં રોકાણ કરવું એ આજકાલ ખૂબ જ સામાન્ય બની ગયું છે કારણ કે તે રોકાણકારો માટે વસ્તુઓને સરળ બનાવે છે. તમારે ફક્ત એનએસઇએલ વેબસાઇટ પર જવાની અને આ માટે ડીમેટએકાઉન્ટ ખોલવા માટે ડિપોઝિટરીઝની સૂચિ શોધવાની જરૂર છે. ગોલ્ડ ઇ-ગોલ્ડ રોકાણ માટે તમારે અલગ ડીમેટ એકાઉન્ટની જરૂર છે. એકવાર તમારી પાસે તે થઈ ગયા પછી, સોના સાથે ઑનલાઇન વેપાર કરવાનું ખૂબ જ સરળ બની જાય છે. તમારે સોનાના યુનિટ્સ રોકાણ કરવાની અને તે મુજબ વેપાર કરવાની જરૂર છે. તમે તેને ગમે ત્યારે વેચી શકો છો અને તેની કિંમત મેળવી શકો છો.

3. ગોલ્ડ ફંડ્સ

ગોલ્ડ ફંડ્સ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણ જેવા છે. આ રોકાણ માટે કોઈ ડીમેટ ખાતાની જરૂર નથી. તમને ગોલ્ડ ફંડ્સમાંથી એવી જ બધી સવલતો મળે છે જેવી તમે ડીમેટ એકાઉન્ટ સાથે અન્ય ગોલ્ડ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ વિકલ્પોમાંથી મેળવો છો. તમારે સોનાનો સંગ્રહ કરવાની અને રોકાણ સાથે સંપૂર્ણ સલામતી જાળવવાની જરૂર નથી. ફંડ હાઉસમાં રોકાણ કરતા પહેલા તેના વિશે પૂરતું સંશોધન કરો.

સોનું, ગાઢ, નરમ અને ચળકતી ધાતુ તેની ઊંચી કિંમતને કારણે અનાદિ કાળથી માણસ સાથે સંકળાયેલું છે, જેમાં પાછલી સદીની જેમ ફિયાટ ચલણ દ્વારા વ્યાપકપણે સ્થાનાંતરિત ન થાય ત્યાં સુધી સોનાના ધોરણો નાણાકીય નીતિઓ માટે સૌથી સામાન્ય આધાર છે.

શા માટે સોનું પસંદ કરો:

વર્તમાન સમયમાં વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં અનિશ્ચિતતાએ વિવિધ એસેટ ક્લાસમાંથી રોકાણના વળતરમાં ઘટાડો કર્યો છે. વધુમાં, સમગ્ર વિશ્વમાં ફુગાવાના સ્તર સાથે બળતણના ભાવમાં વધારા સાથે, રોકાણકારો સોનાને રોકાણના સાધન તરીકે વધુને વધુ જોઈ રહ્યા છે જે તેમના રોકાણોને સલામતી અને મૂલ્ય પ્રદાન કરી શકે છે. જો કે ચર્ચા ચાલી શકે છે કે શું સોનું ફુગાવા સામે હેજ બની શકે છે, કેટલાક અન્યથા દલીલ કરે છે, કારણ કે તેઓ માને છે કે ફુગાવામાં વધારો થવાથી સોનાના ભાવમાં વધારો થશે, વ્યક્તિએ યાદ રાખવું જોઈએ કે કિંમતી ધાતુ પૈસા (સંપત્તિ) છે.  અન્ય કોમોડિટીઝથી વિપરીત જેનો ઉપયોગ માત્ર ઉત્પાદન અને વપરાશના હેતુઓ માટે થાય છે.

સોનું એ સંપત્તિનો મુખ્ય ભંડાર છે અને હવે તે સત્તાવાર ચલણ ન હોવા છતાં પણ આ હકીકત યથાવત છે. અને તે ખાસ કરીને ઉચ્ચ ફુગાવા અને આર્થિક કટોકટીના સમયગાળા દરમિયાન વ્યક્તિને સંપત્તિ અથવા ખરીદ શક્તિના અસરકારક જાળવણીની જરૂર હોય છે.

મોંઘવારી અને સોનું

જો ફુગાવો તેના સંપૂર્ણ માર્ગ પર ચાલશે, જેમ કે તે ઝિમ્બાબ્વેમાં થયું હતું, જે અતિ ફુગાવાના સમયગાળા હેઠળ ચાલ્યું હતું, તો એકમાત્ર બેંકપાત્ર સંપત્તિ મૂર્ત સંપત્તિ હશે. કાગળનું ચલણ નકામું બની શકે છે તેમજ તે ચલણમાં દેવું પણ બની શકે છે. આનો અર્થ એ છે કે કાગળના ચલણની શરતોમાં કિંમતોનો પણ કોઈ અર્થ નથી. તમામ અસ્કયામતોની કિંમત પછી અન્ય અસ્કયામતોના સંદર્ભમાં નક્કી કરવામાં આવે છે, ખાસ કરીને તે કે જેની પાસે નાણાકીય મિલકતો હોય છે અને તે પ્રીમિયમ પર વેપાર કરશે કારણ કે તે સંપત્તિ વિનિમય વ્યવહારોમાં વધુ ઉપયોગી છે. આવી પરિસ્થિતિઓમાં, સોનું ફુગાવા સામે સંપૂર્ણ બચાવ તરીકે કામ કરે છે. જો કોઈ વ્યક્તિના રોકાણનો માત્ર એક ક્વાર્ટર સોનામાં હોય, તો પણ તે અન્ય રોકાણો માટે ભરપાઈ કરી શકે છે જે ફુગાવાના વલણો સાથે સુસંગત નથી.

જીવનની અનિશ્ચિતતાઓ ઘણીવાર અસ્વસ્થ પરિસ્થિતિઓને જન્મ આપે છે જ્યારે પૈસાની ખૂબ જ તાકીદે જરૂર હોય છે, અને સામાન્ય રીતે, જ્યારે વ્યક્તિ પાસે ભંડોળની અછત હોય ત્યારે આવું થાય છે. આ એવા સમય છે જ્યારે સોનું હાથમાં આવે છે અને અલમારીમાં બંધ રાખવાને બદલે ખૂબ ઉપયોગી છે.

આકર્ષક લક્ષણ:

ગોલ્ડ લોન લેતી વખતે, લેનારા પાસે આવકનો સ્ત્રોત હોવો જરૂરી નથી. જે ગૃહિણીઓ કમાતા નથી અથવા જેમની ક્રેડિટ હિસ્ટ્રી નબળી છે તેમને લોન માટે લાયક બનવા માટે આ ખૂબ મદદરૂપ થઈ શકે છે.

કોઈ મુશ્કેલી નથી:

ગોલ્ડ લોન ત્વરિત છે અને અરજી કર્યાની 30 મિનિટની અંદર મેળવી શકાય છે, જેમાં કોઈ બોજારૂપ દસ્તાવેજોની જરૂર નથી અને કોઈ મંજૂરીની જરૂર નથી. આવી લોન સામાન્ય રીતે એક વર્ષ સુધીની મુદત માટે આપવામાં આવે છે પરંતુ જ્યારે પણ લેનાર ઈચ્છે ત્યારે તેને બંધ કરી શકાય છે. ગોલ્ડ લોન પર બેંકો દ્વારા 12% સુધીનું વ્યાજ વસૂલવામાં આવી શકે છે અને લેનારાએ કરારમાં જણાવ્યા મુજબ વ્યાજ ચૂકવવું પડશે. તે માસિક અથવા ત્રિમાસિક ધોરણે ચૂકવણી કરી શકાય છે, પરંતુ  ઈએમઆઇ ચૂકવવાની કોઈ જરૂર નથી. જો વ્યાજ સમયસર ચૂકવવામાં ન આવે, તો બેંક લગભગ 2% દંડ તરીકે વસૂલ કરી શકે છે.

પ્રક્રિયા:

ભારતમાં લગભગ તમામ બેંકો સોનાના બદલામાં સહેલાઈથી લોન આપે છે, કારણ કે તે પીળી ધાતુના આકાશને આંબી જતા ભાવને ધ્યાનમાં રાખીને સુરક્ષિત રોકાણ માનવામાં આવે છે. મોટાભાગના ધિરાણકર્તા સોનાના મૂલ્યના 60% સુધી લોન તરીકે ઓફર કરે છે.
પ્રક્રિયા શરૂ કરવા માટે, વ્યક્તિએ ફક્ત તેની બેંકની મુલાકાત લેવાની જરૂર છે, તેને તેના નિર્ણયની જાણ કરવી પડશે, જેના પછી તેને ભરવા માટે એક સરળ ફોર્મ આપવામાં આવશે જ્યારે ધિરાણકર્તા તેના સોનાની કિંમતનું મૂલ્યાંકન કરશે.

મૂલ્યાંકન બેંક દ્વારા નિયુક્ત જ્વેલર દ્વારા કરવામાં આવે છે, જેનો ચાર્જ ઉધાર લેનાર દ્વારા ચૂકવવાનો રહેશે. ત્યાર બાદ લેનારાએ દાગીનાને મોર્ટગેજ કરવા માટે બેંકને સ્ટેમ્પ પેપર આપવાનું રહેશે. બેંક લોન લેનારના ખાતામાં લોનની રકમ જમા કરે છે અને લેનારા તેની તાત્કાલિક જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટે રકમ ઉપાડવા માટે મુક્ત છે.

આ પ્રક્રિયા એકદમ સરળ ન હોઈ શકે, પરંતુ ઉધાર લેનારને પણ ખાતરી આપવામાં આવે છે કે તેના દાગીના સુરક્ષિત હાથમાં છે.

ભારતીયો માટે સોનાનું શું મૂલ્ય છે:

સોનાને સાર્વત્રિક સ્વીકૃતિ છે અને વિશ્વભરમાં સંપત્તિ વર્ગ તરીકે તેનું ખૂબ મૂલ્ય છે, પરંતુ ભારતીયો કિંમતી ધાતુ સાથે ભાવનાત્મક રીતે પણ જોડાય છે. ભારત આજે માત્ર કિંમતી ધાતુનો સૌથી મોટો ઉપભોક્તા નથી. અનાદિ કાળથી, ભારતના સામાજિક સિદ્ધાંતોમાં સોનાએ હંમેશા નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવી છે, જેમાં ધાતુ મુખ્યત્વે હિન્દુ વસ્તીમાં પવિત્રતાનું સ્થાન ધરાવે છે.

જો કે, તમામ ભારતીયો દ્વારા સોનાના દાગીના પહેરવામાં આવે છે અને લગ્નો, સામાજિક કાર્યો અને તહેવારો દરમિયાન તે ઉચ્ચ સુશોભન મૂલ્ય ધરાવે છે.

વધુમાં, ભારતીયો અન્ય પ્રસંગો માટે પણ સોનાનો ઉપયોગ કરે છે. દાખલા તરીકે, જ્યારે નવું ઘર બાંધવામાં આવે છે, ત્યારે લોકો પાયાના સ્તર પર થોડા ગ્રામ સોનું જડિત કરે છે કારણ કે આમ કરવું ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.

મૃત્યુ સમયે પણ અગ્નિસંસ્કાર પહેલા મૃતકના મોઢામાં થોડી માત્રામાં સોનું મૂકવામાં આવે છે. અને આજના વિશ્વમાં, સ્થિર રોકડ પ્રવાહની જરૂરિયાત લગભગ દરેક વ્યક્તિ માટે પ્રાથમિકતા બની રહી છે, જેમને રોકડની તાત્કાલિક જરૂર છે તેમના માટે સોનું સંપૂર્ણ જવાબ બની ગયું છે.

સોના માટે લોન:

આ જરૂરિયાત, બદલામાં, ઘણી નાણાકીય સંસ્થાઓ માટે સોનાના દાગીના સામે લોન આપવાને પ્રાથમિકતા બનાવી છે, જેમાં ઘણી આકર્ષક યોજનાઓ ઓફર કરે છે, ખાસ કરીને નાના શહેરોમાં, મધ્યમ વર્ગ દ્વારા વધુ ગોલ્ડ લોનનો લાભ મળે તેની ખાતરી કરવા માટે. સોનાના આભૂષણો સામે લોન એ આવા આભૂષણોને વેચ્યા વિના તેની સામે તરલતાની સુવિધા આપવાનું ઉત્પાદન છે.

સોનાના દાગીનાને તેમની સામે લોન લેતી વખતે વધુ ઉત્પાદક ઉપયોગ માટે મૂકી શકાય છે. જ્યારે જરૂરી દસ્તાવેજો સબમિટ કરવામાં આવે છે અને સોનાની ગુણવત્તાનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવે છે, ત્યારે લોન લગભગ તરત જ મંજૂર થઈ જશે. લોન રોકડ, ડિમાન્ડ ડ્રાફ્ટ અથવા ખાતામાં ફંડ ટ્રાન્સફર દ્વારા વિતરિત કરી શકાય છે.

ડિફૉલ્ટ:

જો ઉધાર લેનાર પુન:ચૂકવણીમાં ડિફોલ્ટ થાય છે, તો તેના પર સામાન્ય રીતે વ્યાજના સામાન્ય દર કરતાં અને તેનાથી વધુ વાર્ષિક આશરે 2% દંડાત્મક વ્યાજ વસૂલવામાં આવે છે.

વિશેષતા:

સોનાના દાગીના સામેની લોન ખૂબ જ આકર્ષક સુવિધાઓ સાથે આવે છે. પ્રક્રિયા જટિલ નથી અને લોન ઝડપથી વિતરિત કરવામાં આવે છે, પેપરવર્ક ખૂબ જ સરળ છે, ચુકવણીના વિકલ્પો ખૂબ જ સરળ છે અને વ્યાજ દરો નીચા હોવાથી ખૂબ જ આકર્ષક છે.

આવી લોન માટે રોકડ અથવા જમીનની સંપત્તિમાં કોલેટરલની જરૂર પડતી નથી. સોનાના મૂલ્યના 80% સુધી લોન તરીકે વિતરિત કરી શકાય છે. ગોલ્ડ લોનમાં કોઈપણ સમયે તરલતા હોય છે, જ્યારે  ઈએમઆઇ ચૂકવણી લાગુ પડતી નથી અને એકમાત્ર વ્યાજ લાગુ પડે છે તે સેવા શુલ્ક છે. વધુમાં, કોઈ વ્યક્તિ ખાતરીપૂર્વક આરામ કરી શકે છે કે તેના સોનાના દાગીના તેના શાહુકારની સલામત કસ્ટડીમાં છે.

સોનામાં રોકાણ હંમેશા રોકાણકારો માટે ચુંબકીય કોલ રહ્યું છે. લાંબા ગાળાનું રોકાણ જોખમ ઘટાડી શકે છે અને વળતર લગભગ ખાતરીપૂર્વક મળે છે. સોનાના ભાવ આ દિવસોમાં રેકોર્ડ ઉંચી સપાટીએ પહોંચી રહ્યા છે જેના કારણે વધુ લોકો પીળી ધાતુમાં રોકાણ કરે છે. જેમણે પહેલેથી જ સોનામાં રોકાણ કર્યું છે તેઓ આનંદી છે અને જેમણે નથી કર્યું તેઓ તેમના વિકલ્પોને.જોખી રહ્યા છે

રોકાણની રીતો:

1. સ્પોટ માર્કેટ રોકાણ

સ્પોટ માર્કેટમાં, વ્યવહારો તાત્કાલિક ધોરણે સેટલ કરવામાં આવે છે અને વ્યક્તિગત રોકાણકારો દ્વારા સોનાનો તેના કરતાં વધુ જથ્થામાં વેપાર કરવામાં આવે છે. કોઈપણ નિષ્ણાત બેંકો અથવા બુલિયન એસોસિએશન જેવા મોટા સ્પોટ માર્કેટમાંથી મેટલ ખરીદવાનું સૂચન કરશે કારણ કે તે પ્રમાણિત અને વિશ્વસનીય સંસ્થાઓ છે. આ બજારો નાણાં બચાવવા અથવા જોખમ ઘટાડવા માટે ભૌતિક રીતે તમારા કબજામાં સોનાને ખસેડતા નથી. તમામ પ્રક્રિયાઓ પેપર વર્ક દ્વારા પૂર્ણ કરવાની છે. પછી તમે સત્તાવાર રીતે સોનાની માલિકી હશો અને તેનો વેપાર કરી શકશો.

2. ફ્યુચર્સ ટ્રેડિંગ

સોનામાં રોકાણ કરવાની આ એક અનોખી રીત છે. તમારે ભવિષ્યમાં ચોક્કસ તારીખ નક્કી કરવી પડશે કે જેના પર સોનાની ખરીદી/વેચાણનો ઓર્ડર પૂર્વનિર્ધારિત કિંમતે અમલમાં આવશે. પછી તમારે તમારા ધોરણો વિશે ટ્રેડિંગ કંપની સાથે કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવાની જરૂર છે. ફ્યુચર્સ કોન્ટ્રાક્ટ જણાવે છે કે સોનાની કેટલી રકમનો વેપાર થશે, દા.ત. પ્રતિ 1 ગ્રામની કિંમત અથવા 10 ગ્રામ દીઠ કિંમત વગેરે. સોના નો જથ્થો વેપાર ના કરાર મુજબ બદલાય છે.

3. ભૌતિક સોનું

સોનામાં રોકાણની આ સૌથી સામાન્ય અને સરળ પદ્ધતિ છે. તમે જ્વેલર અથવા બેંક પાસેથી સોનાના સિક્કા, બાર અને સોનાના દાગીના પણ ખરીદી શકો છો. તમે તેને તમારા બેંક લોકરમાં અથવા તમારા ઘરમાં સુરક્ષિત જગ્યાએ રાખી શકો છો અને કિંમતો વધવાની રાહ જોઈ શકો છો. ભારતીયો પરંપરાગત રીતે ઘણાં સોનાના દાગીના ધરાવે છે કારણ કે તેઓ તેની સાથે ભાવનાત્મક મૂલ્ય ધરાવે છે અને લગ્ન વગેરે સમયે તેની જરૂર પડે છે.

સોનાની કિંમત માટે ના મુખ્ય ડ્રાઇવરો:

1. રોકાણકારો

સોનાના ભાવમાં વધારો થવાનું એક મુખ્ય કારણ વૈશ્વિક નાણાકીય કટોકટીના પગલે મેટલ તરફ વધતા રોકાણકારોની સંખ્યા છે. સોનાની વધતી કિંમત અને સલામત આશ્રયસ્થાનની સ્થિતિ ઘણા રોકાણકારોને આકર્ષે છે કારણ કે અન્ય તમામ રોકાણો અનિશ્ચિત લાગે છે. રોકાણની કુલ રકમ સોનાના ભાવ અને બજારને આગળ ધપાવી રહી છે.

2. તેલના ભાવ

સોના અને તેલના ભાવ હંમેશા સંબંધિત રહ્યા છે. આ સંભવતઃ આ કેસ હોઈ શકે છે કારણ કે ક્રૂડ ઓઈલની વધતી કિંમતો ફુગાવાને લગતી છે અને સોનાને ફુગાવા સામે હેજ ગણવામાં આવે છે. આમ, સોનાનો ઉપયોગ તેલના ભાવ વધારા સામે હેજ તરીકે થઈ શકે છે. જ્યારે ફુગાવો વધે ત્યારે જ સોનાની કિંમત વધે છે. તેથી સોનાના ભાવમાં થયેલા વધારાનો એક ભાગ તેલની વધતી કિંમતોને પણ જવાબદાર ગણી શકાય.

3. કેન્દ્રીય બેંકોની સોનાની ખરીદી

સેન્ટ્રલ બેંકો તેમના સોનાના ભંડાર બનાવવા માટે ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ જેવી સંસ્થાઓ પાસેથી સોનું ખરીદે છે. જ્યારે તેઓ સોનું ખરીદે છે કે વેચે છે ત્યારે તેની અસર સોનાના ભાવ પર પડે છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ હાલમાં જ IMF પાસેથી આશરે 200 ટન સોનું ખરીદ્યું હતું જેથી તેનો અનામત ભંડાર વધે.
સૌજન્ય: ફાઇનાન્શ્યલ લિટરસી અજેન્ડા ફોર માસ એમ્પોવેરમેન્ટ (FLAME)
સ્ત્રોત: http://flame.org.in/